Informatie over het boek

• Titel;

Sonny Boy

• Auteur;

Annejet van der Zijl

• Uitgever;

Nijgh & Van Ditmar

 

Hoofdpersonen

• Rika Hagenaar-van der Lans; Dit is de hoofdpersoon van dit boek. Rika is een uiterst zorgzame vrouw, die goed voor haar kinderen zorgt en ook perfect voor de kostgangers in haar pensions. Ze is een tamelijk rebelse vrouw, omdat ze gewaagde relaties aangaat en voor niets of niemand terugdeinst. Zelf de beruchte NSB’er Kapitein kon niets uit haar krijgen, wat hem ook frutstreerde. Ze houdt ontiegelijk veel van haar kinderen en het is een van de zwaarste straffen die je haar kon geven, dat ze haar kinderen niet meer mocht zien.
• Waldemar Nods; Komt uit een rijk Surinaams gezin. Is een van de weinig rijke negers in Suriname en wordt al bijna als blanke aangezien. Hij gaat studeren in Nederland. Het valt het toch wel tegen om in Nederland te integreren: het klimaat, de mensen die hem als een exotisch wezen aankijken, enz. Hij raakt verliefd op Rika en krijgt een kind. Hij is een erg hartstochtelijke zwemmer. Er wordt niet zo heel veel aandacht aan hem besteed. Op de foto's ziet hij er keurig uit, zoals hij ook was.
• Waldy / Sonny Boy; Kind van de blanke Rika en de donkere Waldemar. Hoewel eht boek naar hem vernoemd is, is het niet de hoofdpersoon. Hij is een tamelijk avontuurlijk ventje, die erg tegen zijn vader opkijkt. Daarom zwemt hij ook graag en houdt van de zee. Als hij ouder is en zijn ouders overleden zijn, heeft hij het moeilijk met het verwerken van het verlies. Als hij hoort dat ook zijn vader is overleden, trekt hij zijn scoutingkleren aan en loopt fluitend door de kamer. Typerend voor zijn karakter waarschijnlijk. Hoofdstuk 9 heet koekoeksjong en gaat over Sonny Boy. Dit slaat op het feit dat hij van hot naar her gesleept is toen zijn ouders gearresteerd waren. Hij heeft bij verschillende familieleden ingewoond, maar eigenlijk heeft er niemand zich echt goed over hem ontfermd.

 

Samenvatting

In de inleiding wordt Waldemar geïntroduceerd. Het is een Surinaamse jongen die in Suriname woont. Het is op dat moment 1923 en Waldemar houdt er ontzettend van om in de Surinamerivier te zwemen.

In 1928 kijkt Rika Hagenaar-van der Lans terug op haar leven. Op dat moment is ze net weggegaan bij haar echtgenoot, Willem Hagenaar.

Ze komt uit een streng katholieke familie Van der Lans en ze is een knappe meid. Op 16 jarige leeftijd werd ze verliefd op Willem, die protestants was opgevoed. Dit leidde tot hevig verzet bij de familie, maar uiteindelijk gave ze toe aan de liefde van Rika voor Willem. Ze gaven zelfs toestemming voor een huwelijk, dat dan ook plaatsvond. Ze hebben een erg goed leven in Den Bosch en krijgen 4 kinderen. Willem, Lamertina, Jan en Henk. Maar dan moet Willem voor zijn werk verhuizen naar Goedereede, een klein plaatsje op een eiland in Zuid-Holland. De overgang is groot van het vrije Den Bosch naar het boerendorp. Rika probeert zich aan te passen aan de situatie, maar dit lukt niet. Dit leidt tot ruzies met Willem waarbij hij haar zelfs zal slaan en uiteindelijk besluit ze te vluchten naar haar familie in Den Haag. 
Ze gaat bij haar zus Jo wonen en ook haar kinderen trekken in. Rika is inmiddels al bijna 40. Ze besluit om voor de kost een pension op te zetten. Al vrij gauw komt er een eerste klant. Het is de 20 jarige Waldemar, afkomstig uit Suriname. 

Ze kan al snel erg goed opschieten met Waldemar en ook de kinderen kunnen goed overweg met deze exotische man. Maar als blijkt dat Waldemar en Rika een relatie hebben, voelen 2 van de kinderen (Willem en Jan) zich verraden en vluchten naar hun vader in Goedereede. Hij is razend als hij hoort dat zijn ex-vrouw een relatie heeft met een neger. Hij probeert alle kinderen op te eisen, wat hem met juridische dreiging en advocaten ook lukt. Ze mogen dan ook geen contact meer met hun moeder hebben. Een zwaar verlies voor Rika. Ze stuurt haar kinderen elke week brieven en cadeautjes.

In 1929 bevalt Rika van een zoon, Waldy genaamd. Ze geven hem de bijnaam ‘Sonny Boy’. Rika en Waldemar zijn blij, maar andere mensen niet. Haar familie en vrienden willen niets meer met haar te maken hebben; terwijl ze officieel nog getrouwd was met Willem, heeft ze een kind van een neger gekregen! Een ware schande!

Toch zijn Rika en Waldemar gelukkig, hoewel ze het ook financieel niet gemakkelijk hebben. Rika is de rijkdom met Willem nog gewend, terwijl ze nu keihard moet werken voor het geld. Ze betaalt ook Waldemars studie, die uiteindelijk ook afstudeert en een baan vindt.

Dan verhuizen ze naar Scheveningen, waar Rika opnieuw een pension start, genaamd pension Walda. Ditmaal is het een groots succes. Vanwege haar hartelijkheid en goede kookkunsten staan er slechts lovende woorden in het gastenboek. Er komen steeds meer gasten en het gaat ze voor de wind, totdat de oorlog uitbreekt in 1940.

Aanvankelijk zijn de gevolgen niet zo groot, behalve dan dat er regelmatig Duitse soldaten in het persion overnachten. Deze zijn ook zeker niet onvriendelijk en Rika maakt zich daarom niet zoveel zorgen om de oorlog. Maar dan komt het bericht dat van Scheveningen één grote verdedigingsvestiging gemaakt wordt. Rika krijgt een nieuw huis, waarin ze onder andere (Joodse) onderduikers gaat opvangen, op aandringen van verzetsman Kees Chardon. Aanvankelijk vooral vanwege het geld wat het oplevert, maar later puur uit liefde en zorg voor de bedreigde mensen. Rika is echter niet heel erg voorzichtig.

Op een dag worden ze verraden en ze belanden in de gevangenis. In de gevangenis zijn ze 7 jaar getrouwd. Rika wordt ondervraagd door de uiterst beruchte NSB'er Kapteit, die later zelf de doodstraf zou krijgen. Ze wordt veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf wegens 'Judenhilfe'. Ze wordt overgeplaatst naar het als tamelijke gunstig bekendstaande kamp Vught. De omstandigheden zijn hier niet onmenselijk en ook Waldemar en Kees Chardon bevinden zich in dit kamp, op de mannenafdeling. Toch krijgt ze hier Waldemar nog voor een laatste keer te zien.

Dan worden ze getransporteerd naar verschillende Duitse kampen. Rika komt terug in het Duitse kamp Ravensbrück. Ze dacht dat het er ook nog wel te doen zou zijn, maar niets is minder waar. Het is er zwaar overbevolkt, er heersen ziektes en het is er een complete chaos. Contact met het thuisfront door middel van brieven zit er ook niet meer in. Als er dysenterie uitbreekt, is Rika één van de zieken. Ze wordt apart gezet en overlijdt. Waldemar zal het langer uithouden, zo blijkt later.

Het gaat niet goed met Sonny Boy. Nederland is op dat moment al bevrijd. Eerst had Sonny Boy bij zijn grootouders gewoond, maar die konden de zorg niet meer aan. Vervolgens was hij naar zijn favoriete tante Jo gegaan. Hij had via het Rode Kruis gehoord wat er met zijn moeder is gebeurd en over zijn vader wist hij aanvankelijk nog niets. Hij had grote psychische problemen en psychologen raadden hem aan om zijn leven op te schrijven. Dit lukt hem echter niet. Hij gaat studeren en trouwt, maar het huwelijk mislukt.

Dan wordt er in de epiloog verteld over Waldemar. Het is op dat moment 3 mei 1945, bijna het einde van de oorlog. Waldemar is aan de gruwelijkheden van het gevangenkamp ontsnapt en bevindt zich op een cruiseschip, waar alle gevangen opgezet waren. Uitgerekend door een Amerikaanse bommenwerper wordt het schip gebombardeerd. Waldemar heeft de keuze tussen aan boord blijven en zwemmen. Hij kiest, als fervente zwemmer, voor het laatste. Hij haalt zelfs de oever maar daar aangekomen wordt hij door panikerende Duitse soldagen doodgeschoten.

 

Over de auteur:

De schrijfster is nog niet heel erg bekend, ondanks dat 'Anna' en 'Sonny Boy' nu al een groot succes zijn. Op internet was er ook niet heel erg veel over haar te vinden, maar onderstaande geeft kort en krachtig haar biografie en bibliografie (die bestaat uit slechts 3 boeken) weer.

Voor Sonny Boy zijn zelfs al vertaalcontracten getekend, dus ze hoopt nu ook gelijk door te breken in het buitenland. “Annejet van der Zijl studeerde massacommunicatie en journalistiek in Amsterdam en Londen. In 1998 debuteerde ze met het boek 'Jagtlust' over het roemruchte artistieke Blaricumse broeinest. In 2002 verscheen 'Anna, het leven van Annie M.G. Schmidt', waarin met veel gevoel voor detail en historische context het leven van deze populaire schrijfster is gereconstrueerd. Eind 2004 verscheen 'Sonny Boy', dat twee zwarte hoofdstukken van de Europese geschiedenis raakt: de slavenhandel en de jodenvervolging. Bovenal beschrijft dit boek de ontroerende en hartverscheurende geschiedenis van een onmogelijke liefde, tussen een Surinaamse student en een Hollandse getrouwde huisvrouw. De hoofdpersoon waagt zijn leven om joodse onderduikers te redden. Dit is opmerkelijk, omdat zijn grootmoeder zich nog geen eeuw eerder met veel moeite ontworstelde aan een joodse slavenhouder. “

 

Leeservaring

• Ben je door het verhaal aan het denken gezet?

Ja, zeker weten. Het is een heel ingrijpend verhaal. Ook omdat het meeste gedeeld ook gebaseerd is op een waargebeurd verhaal. Daardoor ga je zeker wel denken dat het een heftige tijd is geweest.

• Spreekt het onderwerp van het verhaal je aan of niet?

Ja, ik vind het een heel interesant onderwerp. 

• Is het onderwerp verrassend uitgewerkt of behoorlijk voorspelbaar?

Het is wel hee verrassend uitgewerkt. Want je verwacht niet dat allebei de hoofdrollen overlijden.

• Vind je de gebeurtenissen logisch op elkaar volgen?

Ja, het is wel een goed verhaal om makkelijk te kunnen volgen.

• Heeft het verhaal een slot dat goed past bij de beschreven gebeurtenissen? Vind je dit een plezierig slot? Hoe komt dat?

Het heeft wel een slot dat past bij het verhaal. Natuurlijk is het geen plezierig slot omdat de hoofdpersonages dood gaan. Ik moest er zelfs bij huilen.

• Zijn de gebeurtenissen herkenbaar?

Nee, niet voor mij. Maar omdat het op een waargebeurd verhaal is gebaseerd is het zeker wel herkenbaar voor de mensen die de 2e wereldoorlog hebben meegemaakt.

• Zijn de gebeurtenissen verrassend, origineel en ongewoon of voorspelbaar en bekend?

Het is wel verrassend en toch een beetje bekend en origineel.

 

Verwerkingsopdracht:

Motto:

When there are grey skies

I don't mind the grey skies

You make them bleu, Sonny Boy

Friend may forsake me

Let them al forsake me

You pull me through, Sonny Boy

You're a sent from heaven

And I know your worth

You've made a heaven

For me right here on earth

And then the angels grew lonely

Now I'm lonely too, Sonny Boy